ร่างกายของคนเราประกอบขึ้นด้วยธาตุทั้ง 4 คือ ดิน น้ำ ไฟ และ ลม
ธาตุดิน
ได้แก่ อวัยวะส่วนต่างๆ ทั้งที่มองเห็นภายนอก และภายในที่ไม่สามารถมองเห็นได้ อาทิเช่น ผม ขน เล็บ ผิวหนัง เนื้อ เอ็น กระดูก ตับ ไต ลำไส้ กระเพาะอาหาร หัวใจ ปอด ม้าม เส้นเอ็น ฟัน ลิ้น เป็นต้น
ธาตุน้ำ
ได้แก่ ส่วนประกอบที่เป็นน้ำทั้งหมดในร่างกาย เช่น เลือด น้ำดี เสลด เหงื่อ น้ำลาย น้ำเหลือง ปัสสาวะ น้ำมูก น้ำหล่อลื่นข้อ น้ำตา เป็นต้น
ธาตุลม
ได้แก่ ลมหายใจ ลมที่ทำให้ร่างกายเคลื่อนไหว ลมพัดขึ้นเบื้องบน ลมพัดลงเบื้องล่าง เช่นลมที่ช่วยขับเคลื่อนอาหารไปตามลำไส้ หรือลมที่ช่วยให้หัวใจเต้น สูบฉีดเลือดไปตามเส้นเลือดน้อยใหญ่ เป็นต้น
ธาตุไฟ
ได้แก่ ไฟที่ทำให้ร่างกายอบอุ่น ไฟที่เผาผลาญอาหารให้ย่อย ไฟที่ทำให้ร่ายกายทรุดโทรม
ธาตุทั้ง 4 นี้ เมื่อมีความสมดุลกันจะทำให้ร่างกายแข็งแรงเป็นปกติ ไม่เจ็บไข้ได้ป่วย แต่ถ้าเมื่อใดธาตุทั้ง 4 นั้นเสียความสมดุล ร่างกายก็จะมีปัญหา เกิดอาการไม่สบายเจ็บไข้ได้ป่วยขึ้น เหมือนกับเครื่องจักรที่อะไหล่ดี ไม่มีอะไรชำรุด เครื่องยนต์ก็ทำงานปกติ แต่ถ้าอะไหล่ตัวใดตัวหนึ่งเสื่อมสภาพลงไป ก็จะทำให้เครื่องนั้นทำงานติดขึด จนถึงเครื่องดับไปเลยก็มี
ร่างกายเราก็เช่นเดียวกัน ถ้าธาตุในร่างกายเสียสมดุลไปก็จะทำให้ร่างกายมีปัญหา เจ็บไข้ได้ป่วยหนักบ้างน้อยบ้างตามส่วนที่บกพร่อง
ดังนั้นการรักษาสมดุลของธาตุทั้ง 4 จึงมีความจำเป็นวิธีรักษาสมดุลของร่างกายเราที่ง่ายที่สุด คือ การทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ หมั่นออกกำลังกายตามความเหมาะสม ทำจิตใจให้สดใส แค่นี้เราก็มีสุขภาพที่ดี มีธาตุที่สมดุล แต่ถ้าเกิดเราเจ็บป่วยขึ้น แสดงว่าเราจำเป็นต้องปรับสมดุลให้กับธาตุทั้ง 4
เราจะรู้ได้อย่างไรว่าเราควรปรับธาตุทั้ง 4 : ธาตุทั้ง 4 (ตอนที่ 2)
ที่มา : หนังสืออโรคยา คาถารักษาโรคและสมุนไพรใกล้ตัว (อ้างอิงตำราของ เที่ยง ชะนะรัง)
ขอบคุณภาพจาก www.samunpri.com